Ο δανεισμός είτε από τις αγορές είτε από την τρόικα δε μπορεί να είναι στόχος!

Ο δανεισμός είτε από τις αγορές είτε από την τρόικα δε μπορεί να είναι στόχος!

Είναι πολλοί εκείνοι που διατείνονται ότι ο στόχος της χώρας μας είναι να βγούμε στις αγορές! Να δανειστούμε δηλ. από τις αγορές επειδή αυτές δεν επιβάλλουν μνημόνια, παραβλέποντας το βασικό στόχο που πρέπει να είναι η εφαρμογή μέτρων, τα οποία θα καταστήσουν το δυσθεώρητο, για τα δεδομένα της χώρας μας, χρέος βιώσιμο. Για να δούμε όμως με απλή αριθμητική αν ο δανεισμός, ιδίως αυτή τη δεδομένη στιγμή είτε από τις αγορές είτε από την τρόικα αποτελούν ορθές λύσεις και μειώνουν το χρέος με σκοπό να το κάνουν βιώσιμο χωρίς ταυτόχρονα να «ξυρίζουν» τους πολίτες!

Όπως αναφέρουν οι ειδικοί το χρέος καθορίζεται από το λόγο (κλάσμα): Χρέος/ΑΕΠ. Ο λόγος αυτός πρέπει συνέχεια να μειώνεται, και να φτάσει σ' ένα σημείο ώστε το χρέος να είναι βιώσιμο (αυτό είναι το σημαντικό και όχι η προπαγάνδα των συστημικών ΜΜΕ). Και ένα χρέος είναι βιώσιμο όταν ανέρχεται στο 90% περίπου του ΑΕΠ ή Χρέος/ΑΕΠ=0,9 δηλ. πρέπει Χρέος/ΑΕΠ < 1 και σε κάθε περίπτωση όσο ο λόγος είναι μικρότερος του 1 τόσο πιο βιώσιμο είναι το χρέος ενός κράτους. Σήμερα  το χρέος της χώρας μας είναι περίπου 175% του ΑΕΠ!

Για να δούμε όμως αν οι λύσεις που έχουν ακολουθηθεί μέχρι τώρα μειώνουν τον παραπάνω λόγο (κλάσμα). Η μία λύση που έχει προκριθεί είναι ο δανεισμός από τις αγορές μ' ένα επιτόκιο μεγάλο (μεγαλύτερο απ' αυτό της τρόικα), αλλά χωρίς μνημόνια, που εμπεριέχουν μέτρα λιτότητας. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι μια κυβέρνηση δεν μπορεί να λάβει μέτρα λιτότητας (περικοπές μισθών, συντάξεων, αύξηση φορολογίας κλπ), χωρίς να ψηφίσει μνημόνια, όπως άλλωστε είχε πράξει και στο παρελθόν, έστω και αν αυτά δεν ήσαν της ίδιας έντασης με τα σημερινά. Το μεγάλο όμως επιτόκιο που έχει ο δανεισμός από τις αγορές αυξάνει το χρέος δηλ. τον αριθμητή του κλάσματος και με δεδομένο ότι ο παρανομαστής (ΑΕΠ) στην καλύτερη περίπτωση θα παραμείνει σταθερός, διότι στη χειρότερη θα μειωθεί (δε γίνεται σε μια υπερχρεωμένη χώρα ν' αυξάνεται το ΑΕΠ της), συνάγεται το συμπέρασμα ότι ο λόγος (το κλάσμα) αυξάνει. Αν δε το ΑΕΠ (παρανομαστής) μειωθεί, που είναι η χειρότερη περίπτωση, τότε ο λόγος (κλάσμα) αυξάνεται ακόμη περισσότερο!

Η δεύτερη λύση είναι ο δανεισμός από την τρόικα με επιτόκιο μικρότερο απ' ότι των αγορών, αλλά αυτός ο δανεισμός συνοδεύεται από μνημόνια, δηλ από μέτρα σκληρής λιτότητας, τα οποία έχουν ως συνέπεια τη μείωση του ΑΕΠ. Στην περίπτωση αυτή μπορεί ο αριθμητής (χρέος), λόγω του μικρότερου επιτοκίου δανεισμού ν' αυξάνεται λιγότερο σε σχέση με την πρώτη περίπτωση, αλλά από τη στιγμή που υπάρχει δανεισμός αυξάνεται και αυτός, μειώνεται όμως ο παρανομαστής του κλάσματος (ΑΕΠ) και άρα ο λόγος (το κλάσμα) αυξάνει και πάλι!

Συμπερασματικά το αποτέλεσμα οποιασδήποτε από τις παραπάνω λύσεις δεν είναι καλό επειδή δε μειώνει το λόγο, αντιθέτως τον αυξάνει! Συνεπώς η σωστή λύση είναι να μειωθεί τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος του χρέους και να ισχύσει ρήτρα ανάπτυξης, η οποία θα βοηθήσει στην αύξηση του ΑΕΠ και σε συνδυασμό με τη μείωση του χρέους, λόγω κουρέματος, να μειωθεί ο λόγος και σε βάθος χρόνου να πέσει αρκετά κάτω από το 1.

Πάνος Κατσούλας

Εκπ/κός