Οι ιδιωτικοποιήσεις σε σχέση με το δημόσιο χρέος & κυρίως το δημόσιο συμφέρον!

Οι ιδιωτικοποιήσεις σε σχέση με το δημόσιο χρέος & κυρίως το δημόσιο συμφέρον

Υπάρχουν πολλοί στη χώρα μας που υποστηρίζουν τις ιδιωτικοποιήσεις ή μάλλον την «αξιοποίηση» της δημόσιας περιουσίας, προκειμένου να ξεφύγουμε από την κρίση χρέους. Μάλιστα ισχυρίζονται ότι έχουμε μείνει πολύ πίσω στον τομέα αυτό. Για να δούμε όμως αν είναι έτσι τα πράγματα.

Κατ’ αρχάς να επισημάνουμε ότι όταν κάποιος –ιδιώτης, επιχείρηση, χώρα κλπ-  βρίσκεται σε ανάγκη να πουλήσει περιουσιακά του στοιχεία, τότε στην πλειονότητα των περιπτώσεων θα τα πουλήσει πολύ κάτω από την πραγματική τους αξία, κοψοχρονιά όπως λέμε στην καθομιλουμένη! Το ίδιο θα συμβεί και με την περίπτωση της χώρας μας. Σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φώς της δημοσιότητας οι νέες ιδιωτικοποιήσεις που προτείνονται για τη ΔΕΗ, τον ΟΠΑΠ, την ΕΥΔΑΠ, τη ΔΕΠΑ, την ΕΥΑΘ, τα ΕΛΤΑ κλπ δεν αναμένεται να επιφέρουν περισσότερα από μόλις 7 δις. ευρώ! Αυτό αποκαλύπτει έγγραφο του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Ελληνικού Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), που έστειλε πρόσφατα στις Βρυξέλλες & το οποίο αναφέρει ότι η συνολική αξία των προς ιδιωτικοποίηση επιχειρήσεων μαζί με την ακίνητη περιουσία του δημοσίου δε φτάνει ούτε τα 7 δις. ευρώ! Αποτιμάται για την ακρίβεια στα 6,94 δις ευρώ ή στο 14% του αρχικού υπολογισμού, όπως αυτός είχε διατυπωθεί για πρώτη φορά στο μεσοπρόθεσμο τον Ιούνιο του 2011! Να θυμίσουμε ότι τότε οι πιστωτές μας πρόβλεπαν ότι μέχρι το 2015 μπορούν να εισπραχθούν από την Ελλάδα 50 δις ευρώ μόνο από τις ιδιωτικοποιήσεις! Τελικά αποδεικνύεται ότι και σ’ αυτό το σημείο έπεσαν πανηγυρικά για άλλη μια φορά έξω!

Επίσης, σε αντίθεση όσων υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα δεν έχει κάνει σημαντικά βήματα στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων, τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι η χώρα μας βρίσκεται ήδη στην 7^η θέση της Ευρώπης βάσει των εσόδων της από ιδιωτικοποιήσεις. Αυτό δείχνει πίνακας που κατατάσσει τις χώρες της ΕΕ με βάση τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ (Privatizations in EU countries, CESifo DICE Report 3/2010). Η περίοδος αναφοράς αρχίζει από το 1989 και τελειώνει το 2008. Αν κάποιος αναρωτιέται πώς η Ελλάδα βρίσκεται τόσο ψηλά, η απάντηση είναι ότι βρίσκεται σ’ αυτή τη θέση επειδή έχουν ιδιωτικοποιηθεί αρκετά από τα ξεχωριστά κομμάτια του ελληνικού δημόσιου πλούτου όπως οι τράπεζες, ο ΟΤΕ, η Ολυμπιακή κλπ. Ο αντίλογος σ’ αυτή την περίπτωση είναι: γιατί να μην ιδιωτικοποιηθούν, αφού ήταν ζημιογόνες & πλήρωνε τη νύφη ο Ελληνικός λαός από το υστέρημά του; Όμως για αυτό δεν μπορεί παρά να φέρουν ακέραιη την ευθύνη οι κατά καιρούς διαχειριστές της εξουσίας, που αδυνατούσαν να λειτουργήσουν ως κερδοφόρες μονοπωλιακές δημόσιες επιχειρήσεις (π.χ. Ολυμπιακή, ΟΣΕ κλπ). Εκείνο όμως που προκαλεί κατάπληξη είναι ότι στις πρώτες θέσεις του παραπάνω πίνακα δε βρίσκονται οι προηγμένες οικονομικά χώρες του ευρωπαϊκού βορρά, που υποδεικνύουν τις ιδιωτικοποιήσεις στις υπερχρεωμένες χώρες του νότου & της ανατολικής Ευρώπης! Αντιθέτως, αυτές οι χώρες βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις της κατάταξης, που σημαίνει ότι χώρες σαν την Γερμανία ή την Ολλανδία κλπ προφυλάσσουν σαν τα μάτια τους τις δημόσιες επιχειρήσεις τους! Η κατάταξη των ευρωπαϊκών χωρών ως προς τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις έχει ως εξής: Πορτογαλία, Τσεχία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Φιλανδία, Πολωνία, Ελλάδα, Σουηδία, Ιταλία, Γαλλία, Ιρλανδία, Ισπανία, Αυστρία, Ολλανδία, Αγγλία, Γερμανία, Δανία, Βέλγιο.

Για να εξετάσουμε όμως πώς λειτουργεί σήμερα το νεοφιλελεύθερο ιδιωτικό μοντέλο στον κόσμο και την Ευρώπη. Όποιος διερευνήσει το θέμα νομίζω ότι θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δε λειτουργεί υπέρ του δημόσιου συμφέροντος. Στη λατινική Αμερική ενώ υποστηριζόταν ότι η ιδιωτικοποίηση π.χ. του νερού θα έφερνε επενδύσεις σε υποδομές, βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών & μείωση του κόστους των τιμολογίων, έφερε απεναντίας ακόμη και την απαγόρευση πρόσβασης των πολιτών στο νερό των ποταμών, των πηγών & της συλλογής βρόχινου νερού! Επιπλέον σήμανε υπερβολικές αυξήσεις στα τιμολόγια χρήσης & σύνδεσης στο δίκτυο διανομής, ενώ οι διακοπές νερού στις οικογένειες που αδυνατούσαν να πληρώσουν τους υπερβολικούς λογαριασμούς ήταν καθημερινό φαινόμενο. Αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο (ΗΠΑ, Ευρώπη, Ασία, Αυστραλία) οι ιδιωτικοποιήσεις σερβιρίστηκαν με τον ίδιο τρόπο. Υποσχέθηκαν επενδύσεις, δημιουργία θέσεων εργασίας, βελτίωση παρεχόμενων υπηρεσιών, μείωση τιμολογίων, όμως τ’ αποτελέσματα ήταν τα ίδια. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων είχαμε υποβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών & μεγάλη αύξηση των τιμολογίων. Έτσι λοιπόν σήμερα μετά από πολλές δεκαετίες η μια χώρα μετά την άλλη, μετά από απαίτηση & προσπάθεια των πολιτών, προσπαθούν ν’ ανακτήσουν τον έλεγχο των δημόσιων επιχειρήσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Αγγλία, στην οποία έχει ανοίξει ουσιαστικά ο διάλογος για επανακρατικοποίηση των Αγγλικών σιδηροδρόμων, λόγω της απαξίωσής τους από την ιδιωτική διαχείριση. Στο Παρίσι ο δήμος πήρε το 2011 πίσω τη διαχείριση του νερού από τις Γαλλικές πολυεθνικές Suez & Veolia. Στο Βερολίνο ο δήμος μαζί με τους πολίτες κάνουν σκληρό αγώνα για να πάρουν πίσω τη διαχείριση του νερού από τις Γαλλική εταιρία Veolia & τη Γερμανική RWE. Επίσης ένα μεγάλο πλήθος πόλεων της Ευρώπης γυρνάει σιγά – σιγά την πλάτη στο ιδιωτικό μοντέλο & στρέφονται πίσω στο κρατικό ή το δημοτικό.

Το ιδιωτικό μοντέλο, που έχει ως σκοπό να γεμίσει τις τσέπες των μεγαλομετόχων των πολυεθνικών & ν’ αδειάσει τις τσέπες των πολιτών – καταναλωτών, στις περισσότερες περιπτώσεις, στις περισσότερες περιοχές του κόσμου, έχει πλέον αποτύχει! Η χώρα μας, ιδίως τούτη την εποχή, δεν πρόκειται να ωφεληθεί από την εφαρμογή του, ούτε καν εισπρακτικά. Εκείνοι που προφανώς θα ωφεληθούν θα είναι οι ξένες πολυεθνικές, που θ’ αποκτήσουν πολύ φτηνά τον έλεγχο της Ελληνικής δημόσιας περιουσίας.

Πάνος Κατσούλας

Εκπ/κός