Ουσία ή εντυπωσιασμός;

Διαβάζουμε διάφορες πομπώδεις, ηχηρές και ωραίες εκφράσεις περί αξιοκρατίας(θ’ αναδεικνύονται οι ικανοί και όχι οι ημέτεροι), διαφάνειας(όλες οι αποφάσεις & οι υπογραφές των υπουργών θα δίνονται στη δημοσιότητα), κοινωνικής λογοδοσίας, αποδόμησης του πελατειακού-κομματικού κράτους(θα προχωρούν οι άριστοι & όχι οι αρεστοί), σύγκρουσης με τη διαφθορά, νοικοκυρέματος του δημοσίου, ακόμη και περί αντιεξουσιαστών της εξουσίας! Όλα τα παραπάνω θ’ αποτελούν, σύμφωνα με τις εξαγγελίες στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο, τις κατευθυντήριες γραμμές  της νέας κυβέρνησης του κ. Παπανδρέου.

Πώς μπορεί κανείς να διαφωνήσει με όλα τα παραπάνω; Αντιθέτως μόνο θετικά μπορεί να εκφραστεί και επιπλέον να προτρέψει να πραγματοποιηθούν όλα άμεσα, τη στιγμή μάλιστα που τα περισσότερα απ’ αυτά αποτελούν θέματα αρχών και αξιών, για την υλοποίηση των οποίων δεν απαιτείται να σπαταληθεί ούτε ένα ευρώ. Χρειάζονται μόνο γενναία πολιτική βούληση για την υλοποίησή τους, σιγουριά για την ορθότητά τους και συνειδητοποίηση για την αναγκαιότητά τους.

Όμως τέτοιες εξαγγελίες έχουμε ακούσει και από παλαιότερες κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, οι οποίες βέβαια για πολλούς και ποικίλους λόγους δεν πραγματοποιήθηκαν. Κάποιοι θ’ αντιτείνουν ότι η νέα κυβέρνηση είναι περισσότερο κυβέρνηση Παπανδρέου και λιγότερο ΠΑΣΟΚ και ότι ο πρωθυπουργός είναι ένας άνθρωπος που διαπνέεται απ’ αυτές τις ιδέες, τις οποίες θέλει να εφαρμόσει και στην πράξη. Για αυτό το σκοπό επέλεξε να τοποθετήσει σε κυβερνητικά πόστα, άμεσους και έμπιστους συνεργάτες του. Δεν αμφισβητούνται οι αγνές προθέσεις του κ. πρωθυπουργού και των συνεργατών του, όμως αποτελεί ερώτημα το κατά πόσο η κυβέρνηση θα φανεί ισχυρή ώστε ν’ αποκρούσει όλες εκείνες τις πιέσεις για παροχή ανταλλαγμάτων σ’ όσους στήριξαν το ΠΑΣΟΚ και να έρθει σε ρήξη με κατεστημένες νοοτροπίες και συμφέροντα. Διότι δυστυχώς η Ελληνική κοινωνία σήμερα εξακολουθεί να είναι δομημένη πάνω στη λογική των εξυπηρετήσεων, την οποία βέβαια συντηρούσαν μέχρι τώρα και τα δύο κόμματα εξουσίας. Αυτή λοιπόν η λογική δε θ’ αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη και ούτε μπορεί άλλωστε, αν προηγουμένως δεν αλλάξουν οι συνειδήσεις.

Ένα πρώτο δείγμα αποτελεί το γεγονός ότι με δημόσιο διαγωνισμό θα πληρωθούν οι θέσεις των προέδρων των διοικητικών συμβουλίων οργανισμών και των γενικών γραμματέων υπουργείων. Δικαίωμα να υποβάλει το βιογραφικό του και να λάβει μέρος στο διαγωνισμό θα έχει ο καθένας, ενώ την ευθύνη για την επιλογή των προσώπων θα έχουν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Θόδωρος Πάγκαλος και ο υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Ραγκούσης. Σίγουρα το γεγονός ότι γίνεται κάτι δημόσια έχει την αξία του, όμως η τελική επιλογή είναι αυτή που μετράει. Και η συγκεκριμένη διαδικασία επιλογής δεν διασφαλίζει την αξιοκρατία και την αντικειμενικότητα, ούτε αποκλείει την επιλογή ημετέρων. Το γεγονός ότι αποτελεί απλά μια καλύτερη διαδικασία επιλογής σε σχέση με το παρελθόν, περισσότερο σε επίπεδο εντυπώσεων και λιγότερο ουσίας, δε νομίζω ότι λέει και πολλά πράγματα.

Βέβαια όλα όσα περιγράφησαν ευκταίο είναι να υλοποιηθούν, πολύ περισσότερο που έπρεπε να ίσχυαν χρόνια τώρα, διότι αποτελούν τ’ αυτονόητα(αξιοκρατία, διαφάνεια, λογοδοσία, καταπολέμηση διαφθοράς κ.λ.π.) σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία. Όμως δεν είναι τα μόνα σημαντικά που χρειάζεται να λυθούν. Το διακύβευμα είναι η οικονομία, από το νοικοκύρεμα και την ανάπτυξη της οποίας θα εξαρτηθεί κατά πόσο θα προχωρήσουν και αρκετά από τα θεσμικά ζητήματα. Επίσης η προστασία και η διάσωση του περιβάλλοντος αποτελεί κεφαλαιώδες ζήτημα, ιδίως μετά και τις πυρκαγιές των τελευταίων ετών. Υπάρχουν όμως και άλλα, μεγάλα και ανοιχτά ζητήματα που κάνουν ανυπόφορη τη ζωή των πολιτών και τα οποία  έχουν σχέση με: την καθήλωση του εισοδήματός τους,  την αύξηση της φορολογίας για τους εργαζόμενους,  την φοροδιαφυγή & εισφοροδιαφυγή, την αύξηση της ανεργίας και της μερικής απασχόλησης, την κατάργηση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζόμενων, την υποχώρηση του κράτους πρόνοιας, την υποβάθμιση και εμπορευματοποίηση των δημόσιων αγαθών της παιδείας, της υγείας και της κοινωνικής ασφάλισης κ.λ.π. Σε όλα τα παραπάνω ζητήματα έχουν βάλει το χεράκι τους οι προηγούμενες κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, οι οποίες εφάρμοσαν μέτρα επώδυνα για τον πολίτη και το περιβάλλον. Προεκλογικά το ΠΑΣΟΚ χρησιμοποίησε γενικόλογες πλην όμως ωραίες κουβέντες με τις οποίες δεν αποσαφήνισε με ποιόν τρόπο θα λύσει τα προβλήματα που προέρχονται από την οικονομική κρίση, με ποιόν τρόπο θα λύσει τα προβλήματα της καθημερινότητας του πολίτη. Και ο πολίτης έχει άμεση ανάγκη να αισθανθεί ουσιαστική ανακούφιση από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει και όχι ν’ ακούσει έναν ακόμη εντυπωσιακό μεν, αλλά ανεπαρκή -με δεδομένα τα πραγματικά προβλήματα- πολιτικό λόγο.

Πάνος Κατσούλας

Καθηγητής Δημόσιας Β’/θμιας Εκπ/σης

Πρόεδρος ΔΣ Β’ ΕΛΜΕ Κορινθίας 

Δημοσιεύτηκε στην Αυγή στις 16-10-200